Hoe vaak ik ook tegen mezelf zeg: “Janna, leg dat ding nou weg,” het lukt me niet. Even iets opzoeken wordt scrollen. Even ontspannen wordt verdwalen. En steeds vaker voel ik me na afloop niet opgeladen, maar leeg.
En toch geloof ik niet dat sociale media alleen maar slecht zijn. Socials maken je emotie niet, ze versterken wat er al zit. Als je verdrietig bent, voel je je vaak nog ellendiger. Maar als je hoopvol bent, kun je juist geraakt worden, bewogen worden, in actie komen.
Ik heb daar veel over nagedacht. Want naast alle afleiding heb ik ook verbondenheid gevoeld. Met mensen die ik anders nooit was tegengekomen. Met ideeën die me wakker schudden. Met bewegingen die me raakten. Ik heb demonstraties gezien die ik anders had gemist, verhalen gedeeld die ik anders niet had gehoord. Socials kunnen ons uit elkaar drijven, maar ook samenbrengen. Dat is het dubbele eraan. Het is nooit alleen maar goed of slecht.
En juist daardoor voel ik me er soms zo ontworteld door. Want we leven in een tijd waarin authenticiteit een soort valuta is geworden. Hoe “echter” je bent online, hoe beter. We worden aangemoedigd om onszelf te laten zien — rauw, ongefilterd, kwetsbaar. En daar krijg je dan likes voor.
Maar dat is toch de grootste paradox? Want hoe authentiek kun je zijn op een platform dat draait op curatie? Je kiest wat je laat zien, wat je weglaat, welk moment je vastlegt, welk licht erop valt. Zelfs de ‘echte’ momenten zijn geregisseerd. En daar zit ik dan, te kijken naar mensen die “echt” huilen in hun story — met perfecte timing en een goed gekozen muziekje eronder. Ik snap het. Ik doe het zelf ook. En tegelijkertijd voel ik me er vervreemd door. Alsof ik mezelf kwijtraak in mijn eigen online versie. Alsof ik aan de buitenkant leef, in plaats van vanbinnen.
Daarom geloof ik in pauze nemen. Niet omdat het allemaal nep is. Maar omdat ik soms niet meer voel wat echt is. Even uitloggen, niet om te verdwijnen, maar om weer te kunnen landen. In m’n eigen lichaam. In m’n eigen ritme. Om weer zelf te kunnen kiezen: wat wil ik eigenlijk voelen? Waar wil ik m’n aandacht aan geven? Wat hoeft even niet?
Socials kunnen verdoven. Maar als we durven vertragen, kunnen ze ook verbinden.
Als we ze met intentie openen, in plaats van uit gewoonte.
En misschien begint dat wel met niets delen. Even niets hoeven.
Gewoon zijn.
Janna Nieuwenhuijzen is medeinitiatiefnemer van Mei Social Vrij, directeur van Stichting Jong Belezen/Snackpaper en newsfluencer.